![](/media/lib/450/n-radioteleskop2-e59a5776e01394b3d8f3bb898fe8f770.jpg)
Uczeni z Torunia i Warszawy w największej w Europie sieci koordynującej prace astronomiczne
1 kwietnia 2021, 10:03Ruszyła największa w Europie sieć koordynująca badania astronomiczne - OPTICON-RadioNet Pilot (ORP). Biorą w niej udział astronomowie z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytetu Warszawskiego. Projekt o wartości 15 mln euro jest finansowany z programu Komisji Europejskiej Horyzont 2020.
![](/media/lib/26/1208249817_363386-b79b7a5186d626058d4754bde05ec450.jpeg)
Ciemna materia w czarnych dziurach?
29 marca 2010, 16:24Profesor Paul Frampton z University of North Carolina uważa, że ciągle nieodnaleziona ciemna materia tworzy średniej wielkości czarne dziury. Są one na tyle małe, że nie możemy ich dostrzec, a na tyle duże, iż nie wyparowują.
![](/media/lib/294/n-kwazar-789f92e2a9bf5a1f77d1f2c788ab46de.jpg)
We wczesnym wszechświecie czas płynął pięciokrotnie wolniej, informują naukowcy z antypodów
4 lipca 2023, 10:43Profesor Geraint Lewis z Wydziału Fizyki Uniwersytetu w Sydney wykorzystał odległe kwazary – aktywne supermasywne czarne dziury znajdujące się w centrach starych galaktyk – do pomiaru upływu czasu we wczesnym wszechświecie. W ten sposób naukowcy mieli po raz pierwszy sposobność oglądania wczesnego wszechświata w zwolnionym tempie. Potwierdzili przy tym jeden z wniosków wypływających z ogólnej teorii względności Einsteina.
![](/media/lib/61/hau0410-87a3b8e00cff01ee23bcb7811a5c314d.jpg)
Czarne dziury w laboratorium
8 kwietnia 2010, 10:23Fizycy z Universytetu Harvarda odkryli, że nanorurki poddane działaniu prądu elektrycznego o wysokim napięciu powodują, że schłodzone atomy znaczynają poruszać się po spirali, bardzo gwałtownie przyspieszają, a w końcu dochodzi do ich dezintegracji. To pierwszy tego typu eksperyment, który pokazał zjawisko podobne do czarnych dziur w skali atomowej.
![](/media/lib/572/n-dunejaskinia-86e4bf9d5978dbc04e524fdae4e3814b.jpg)
Potężne jaskinie dla eksperymentu DUNE już gotowe
5 lutego 2024, 08:58Robotnicy zakończyli kopanie wielkich podziemnych jaskiń, w których w przyszłości zostaną zbudowane olbrzymie wykrywacze cząstek Deep Underground Neutrino Experiment (DUNE). To międzynarodowy projekt, w którym udział bierze też Polska. Nasz kraj bierze udział w rozbudowie kompleksu akceleratorowego w Fermilab. PIP-II, urządzenie zdolne do generowania wiązek protonów o mocy przekraczającej 1 megawat, będzie najpotężniejszym na świecie źródłem neutrin. Jego najważniejszym zadaniem będzie dostarczanie neutrin dla Deep Underground Neutrino Experiment.
![](/media/lib/139/n-najdalszagalaktyka-702488a353a5ca1d5f540305010dcb5c.jpg)
Nowa klasa galaktyk
6 grudnia 2012, 09:15Gdy Mischa Schirmer z Gemini Observatory otrzymał dane obiektu J2240 przesłane z Europejskiego Obserwatorium Południowego w Chile, natychmiast zauważył pewną niezwykłą charakteryzującą go cechę. Galaktyka świeciła wyraźnym zielonym kolorem
![](/media/lib/151/n-czarnadziura-3fa38b822de29679ca22c25a9dd83ff3.jpg)
Gęste chmury przesłaniają czarne dziury
20 lutego 2014, 10:37Royal Astronomical Society informuje o zauważeniu olbrzymich chmur gazu na orbitach czarnych dziur. Niegdyś sądzono, że chmury te są jednorodne, jednak najnowsze badania wykazały, że zbijają się one w niezwykle gęste twory. Na tyle gęste, że blokują intensywne promieniowanie powstające w momencie, gdy czarna dziura pochłania materię
![Kasjopeja A](/media/lib/187/n-nebula-mglawica-supernowa-kasjopeja-a-db0847d4885ba5526d3fc7148bf8fb23.jpg)
Tytan zdradza historę supernowej
20 lutego 2014, 12:14Astronomom udało się zajrzeć do wnętrza eksplodującej gwiazdy w ostatnich minutach jej życia. Przeprowadzenie tego typu obserwacji było możliwe dzięki wystrzelonemu w czerwcu 2012 roku satelicie NuSTAR, którego zadaniem jest wykonywanie pomiarów promieniowania X z wysokoenergetycznych źródeł, takich jak supernowe czy czarne dziury.
![](/media/lib/151/n-czarnadziura-3fa38b822de29679ca22c25a9dd83ff3.jpg)
Czarne dziury przyspieszają strumienie wodoru
9 lipca 2014, 08:02Naukowcom z University of Sheffield udało się rozwiązać jedną z zagadek ewolucji galaktyk. Zauważyli oni, że supermasywne czarne dziury znajdujące się w centrach niektórych galaktyk przyspieszają olbrzymie strumienie wodoru molekularnego wydobywające się z galaktyki. Jako, że wodór jest potrzebny do formowania się gwiazd, zjawisko powyższe ma bezpośredni wpływ na ewolucję galaktyk.
![](/media/lib/141/n-tridactylidae-3517853f65905e1d08f63816263d0e28.jpg)
Po co chodzić, skoro można skakać?
4 grudnia 2012, 13:53Dzięki wiosłowatym strukturom z tylnych kończyn przedstawiciele rodziny Tridactylidae potrafią wyskakiwać z wody. W odróżnieniu od zwierząt wykorzystujących napięcie powierzchniowe, np. nartników czy bazyliszków, odpychają się nogami od zanurzanych głębiej kul wody.